“شب ادراری کودکان” یک وضعیت متداول در دوره کودکی است که معمولاً بر اثر ناتوانی کودک در کنترل مثانه خود رخ میدهد. این وضعیت ممکن است تا سنین مختلفی ادامه داشته باشد. بسیاری از کودکان در مرحله ابتدایی توانایی کنترل ادرار را تا حدی تجربه نمیکنند، اما با گذشت زمان و توسعه سیستم عصبی، اکثر آنها به طور طبیعی این مهارت را یاد میگیرند. با این حال، در برخی از موارد، این فرآیند رشد ممکن است به طور ناقص یا زودرس اتفاق بیافتد، که باعث شب ادراری میشود.
اصطلاح “شب ادراری کودکان” ممکن است برای والدین و کودکان موجب نگرانی شود، اما بسیاری از موارد این وضعیت در طی زمان بهبود یافته و به صورت خودبخود منحل شده و نیاز به مداخله دارویی یا درمانی ندارد. با این حال، در صورتی که شب ادراری به طور مداوم ادامه داشته و تأثیرات منفی بر روی کیفیت زندگی کودک داشته باشد، مشاوره با یک پزشک متخصص میتواند راهنمایی مفیدی فراهم کند.
انواع مختلف شب ادراری کودکان
شب ادراری کودکان به دلایل مختلفی اتفاق میافتد و میتواند انواع مختلفی داشته باشد:
شب ادراری اولیه:
این نوع شب ادراری در کودکانی رخ میدهد که ابتدا توانایی کنترل ادرار را تجربه نکردهاند. این موضوع معمولاً در سنین اولیه تربیت دست کودکان اتفاق میافتد.
شب ادراری ثانویه:
کودکانی که دورهای بلندتر از عدم کنترل ادرار تجربه میکنند، به عنوان شب ادراری ثانویه شناخته میشوند. این ممکن است به عنوان نتیجه تغییرات در زندگی کودک، استرس، یا مسائل پزشکی رخ دهد.
شب ادراری عصبی:
برخی از کودکان دارای اختلالات عصبی هستند که ممکن است باعث شب ادراری گردند. این مشکلات میتوانند تأثیری بر کنترل عضلات مثانه داشته باشند.
شب ادراری عضلانی:
در برخی موارد، مشکلات عضلات مثانه یا سیستم کمری میتوانند باعث شب ادراری در کودکان شوند.
تشخیص دقیق و درمان شب ادراری به بررسی دقیق علت آن بستگی دارد. در مواردی، تغییر در الگوی زندگی، تکنیکهای تربیتی، یا درمانهای پزشکی ممکن است کمک کننده باشند.
علائم شب ادراری در کودکان
برای تشخیص و ارزیابی دقیق مشکلات شب ادراری در اطفال و کودکان، وجود علائم و نشانههای مختلف را باید مورد توجه قرار داد. معمولاً برخی از علائمی که ممکن است مشکل شب ادراری را نشان دهند عبارتند از: ادرار بیش از حد شبانه، قطرات ادرار در حالت بیداری و خروج ادرار در لباسهای خشک. از جمله مشکلات دیگری که با مشکل شب ادراری مرتبط هستند میتوان به احساس تبش و تعرق بیش از حد در هنگام خواب اشاره کرد.
تشخیص دقیق مشکلات شب ادراری میتواند توسط پزشک یا متخصص اطفال انجام شود. این تشخیص معمولاً از طریق مصاحبه با والدین و بیشتر شنیدن در مورد علائم، تاریخچه و نحوه ظاهر شدن مشکل تعیین میشود. سپس با بررسی دقیق تاریخچه پزشکی، اقدام به آزمایشات تشخیصی گاهی نموده تا هر مشکل زمینه ای منجر به این مشکلات از بین برود. حتی ممکن است پزشک دستور دهد تمام شب را با این دنباله در بیاورید و مشکلات خواب را روز به روز مشاهده کنید.
ارزیابی دقیق مشکلات شب ادراری در اطفال و کودکان
برای ارزیابی دقیق مشکلات شب ادراری در اطفال و کودکان، روشهای مختلفی وجود دارد. یکی از مهمترین روشها که به طور معمول استفاده میشود، انجام تست های شناخت مغز است. این آزمون به پزشک کمک میکند تا بفهمد که آیا مشکل شب ادراری ناشی از عوامل مغزی است یا خیر. همچنین، انجام آزمونهایی مانند آزمایش ادرار، سونوگرافی و فحص ادرار نیز به پزشک کمک میکند تا دلایل ممکن برای مشکل شب ادراری را شناسایی کرده و تشخیص درستی را برای درمان تعیین کند.
همچنین، ممکن است پزشک برای ارزیابی دقیقتر از سامانه ماهانتا استفاده کند. این سامانه، یک نوار برقی را تحت شرایط خاصی بر روی مچ دست کودک قرار میدهد و به کمک آن فعالیتهای عضلانی و شبانگاهی را در طی خواب ثبت میکند. از این روش میتوان برای تعیین نوع و شدت مشکل شب ادراری استفاده کرد و درمان مناسبی را تهیه کرد. به همین دلیل بسیار مهم است هنگام ارزیابی مشکل شب ادراری اطفال و کودکان، به پزشک متخصص مراجعه کنید و تمامی آزمونها و معاینات لازم را انجام دهید.
راهکارهای درمانی و مراقبت از کودکان با مشکل شب ادراری
درمان شب ادراری معمولاً به علت عوامل مختلفی که ممکن است این وضعیت را ایجاد کنند، متناسب با علت آن تعیین میشود. برخی از رویکردهای معمول در درمان شب ادراری عبارتند از:
- تربیت مثانه: این شامل آموزش به کودک برای کنترل مثانه و زمانبندی دقیق تخلیه ادرار میشود. تکنیکهایی مثل تأخیر کردن تخلیه ادرار به صورت مداوم و تشویق به تشخیص احساس ادرار میتواند مؤثر باشد.
- تغییر در الگوی زندگی: ممکن است تغییر در عادات مثل محدود کردن مصرف مایعات قبل از خواب، مصرف مواد محرک مثل کافئین، و ایجاد یک الگوی خواب منظم کمک کند.
- استفاده از تکنیک های آموزشی: یکی از راهکارهای موثر برای کنترل این موضوع، استفاده از تکنیک های آموزشی و آرامش است. به کودک خود بفهمانید که شب ادراری خطرناک نیست و بسیاری از افراد با این مشکل مواجه می شوند. با این روش، کودک احساس آزادی و اعتماد به نفس می کند و از استرس و نگرانی ناشی از این مشکل کمتر می شود.
- استفاده از دارو: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که به بهبود کنترل ادرار و کاهش شب ادراری کمک کنند.
- پیگیری پزشکی: اگر شب ادراری به مدت طولانی ادامه داشته و تأثیرات منفی داشته باشد، مشاوره با پزشک متخصص در زمینه کودکان، اورولوژی یا عصبشناسی میتواند راهنمایی مناسبی فراهم کند.
مهم است که درمان به عنوان یک فرآیند ترکیبی در نظر گرفته شود و با همکاری بین والدین، کودکان و تیم درمانی انجام شود.

نکات مهم در تربیت بهداشتی کودکان با شب ادراری
اطفال و کودکانی که با مشکل شب ادراری مواجه هستند، نیاز به روشهای تربیت بهداشتی خاصی دارند. در اینجا به برخی از نکات مهم در تربیت بهداشتی کودکان با مشکل شب ادراری میپردازیم:
- آموزش به کودک: در ارتباط با کودکان مبتلا به شب ادراری، آموزش و یادگیری نقش مهمی در تربیت بهداشتی آنها دارد. با ارائه اطلاعات و آموزشهای ساده و قابل فهم، کودک را با علائم قبل از چشمه ادرار آشنا میکنیم و به او یاد میدهیم که به محض احساس نیاز به ادرار، به دستشویی برود.
- استفاده از محصولات بهداشتی مناسب: استفاده از محصولات بهداشتی مناسب میتواند به کودکان با مشکل شب ادراری کمک کند. برای محافظت از لباسها و تخت خواب از پوشکهای ویژه شب که قابلیت جذب را دارند، استفاده کنید. همچنین، کاهش مصرف نوشیدنیهای حاوی کافئین، مانند نوشابهها، میتواند بهبهبود علایم شب ادراری کمک کند.
- تشویق و تمرین: تشویق کودک به رفتن به دستشویی قبل از خواب و همراهی با او در این مرحله میتواند تربیت بهداشتی کودک را تقویت کند. همچنین، انجام تمرینهای تعقیب عمدتاً برخاسته از تکنیک انتزاع کومبز، میتواند به تقویت عضلات کمر و مثانه در کودک کمک کند و علایم شب ادراری را کاهش دهد.
- تغذیه سالم: تغذیه مناسب و سالم میتواند به بهبود علائم شب ادراری کودک کمک کند. مصرف میوهها و سبزیجات غنی از آب میتواند به رطوبت مناسب در بدن کودک کمک کند و علائم شب ادراری را بهبود بخشد. همچنین، مصرف مایعات در مقدار مناسب و جلوگیری از نوشیدن مایعات قبل از خواب نیز میتواند مفید باشد.
نکات مهم در مشاوره با دکتر در مورد شب ادراری کودکان
وقتی کودک شما با مشکل شب ادراری روبرو است، اولین قدم خوبی که میتوانید بردارید این است که به دکتر مراجعه کنید. مشاوره با یک دکتر متخصص کمک میکند تا علت شب ادراری مشخص شود و راههای درمانی مناسب برای کودک مشخص شده و برنامه درمانی مطابق با نیازهای وی تشکیل شود. در این نوع مشاوره، لازم است که جزییات بیشتری در مورد عادات مدفوعی، سابقه بیماریها و سوابق خانوادگی ارائه دهید تا دکتر بتواند تصویر دقیقی از موضوع بدست آورد. در اینجا دکتر قادر خواهد بود که نوع درمان مناسب را تعیین کند و راهنماییهای لازم در راستای درمان بدهد.
معرفی بهترین دکتر شب ادراری
-
دکتر سید مسعود سجادی

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: جراحی برداشتن پروستات (پروستاتکتومی)، سنگ شکنی کلیه، سنگ حالب
- آدرس: اصفهان، پل بزرگمهر، ابتدای خیابان بزرگمهر، جنب مادی نیاصرم، ساختمان 152، طبقه سوم
- تلفن: 03132682338-03132640264-03132664684
-
دکتر محمدحسن دهقانی فیروزآبادی

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: سنگ مجاری ادراری، بی اختیاری ادراری، درمان زگیل تناسلی مردان
- آدرس: کرمان، چهارراه طهماسب آباد، مجتمع پزشکی تخصصی خاتم الانبیاء، جنب داروخانه آزادی طبقه سوم
- تلفن: 09333527658-03432451807
-
دکتر مهدی قاضی

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: عفونت ادراری در زنان، عفونت ادراری در مردان، عفونت ادراری در کودکان
- آدرس: مشهد، آزادشهر، چهارراه میلاد، طبقه فوقانی بانک رفاه
- تلفن: 09397805902
-
دکتر مسعود صالحی

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: درمان زگیل تناسلی مردان، جراحی برداشتن پروستات (پروستاتکتومی)، سنگ حالب
- آدرس: شیراز ، خیابان قصرالدشت ، سه راه ولی عصر، روبروی اداره مخابرات مرکزی ولی عصر ، نبش کوچه 48، ساختمان پلاتین ، طبقه اول، واحد 5
- تلفن: 07136281618-09173029722
-
دکتر عبدالمجید ایلون کشکولی

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: وازکتومی، جراحی برداشتن پروستات (پروستاتکتومی)، عفونت ادراری در زنان
- آدرس: شیراز، خیابان کریم خان زند، کنار هتل پارس، ساختمان ظفر، طبقه دوم
- تلفن: 07132306208
-
دکتر محمدرضا جعفری

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: درمان زگیل تناسلی (hpv)، درمان زگیل تناسلی مردان، درمان زگیل تناسلی زنان
- آدرس: نیاوران، سه راه مژده، خیابان مقدسی، بالای هایپر میوه آرموتک، پلاک 2، واحد 2
- تلفن: 07132306208, 07136285247-07136285237
-
دکتر محمدحسین وطن خواه

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: عفونت ادراری در زنان، عفونت ادراری در مردان، عفونت ادراری در کودکان
- آدرس: شیراز، خیابان زند، جنب هتل بین المللی پارس، ساختمان صدف، طبقه1
- تلفن: 02188196551
-
دکتر محسن آرمین

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی) / فلوشیپ جراحی لاپاروسکوپی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اندویورولوژی)
- خدمات: وازکتومی، درمان زگیل تناسلی مردان، اچ پی وی (HPV)
- آدرس: کرمان، خیابان فردوسی، روبه روی پارک نشاط، ساختمان آراد، طبقه سوم
- تلفن: 02188196551, 02188196449
-
دکتر محمود فداکار

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: عفونت ادراری در زنان، عفونت ادراری در مردان، عفونت ادراری در کودکان
- آدرس: بندرعباس، خیابان مرادی، سه راه پلنگ صورتی، بعد از بانک صادرات، کوچه پویش 6، ساختمان پزشکان آرام، طبقه 5، واحد 20
- تلفن: 02188196551, 02188196449, 02126858230
-
دکتر حسین کرامتی

- تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
- خدمات: جراحی برداشتن پروستات (پروستاتکتومی)، سنگ شکنی کلیه، سنگ حالب
- آدرس: تهران، خیابان پیروزی، بین اول و دوم نیروی هوایی، روبه روی سازمان تامین اجتماعی، جنب تالار قصر پیروزی، پلاک 255، طبقه سوم
- تلفن: 02188196551, 02188196449, 02126858230, 02126858235
پیگیری درمان شب ادراری کودکان
بعد از مشاوره با دکتر و تعیین برنامه درمانی، پیگیری منظم و صحیح از اهمیت بسیاری برخوردار است. اجرای صحیح برنامه درمانی و دنبال کردن توصیههای دکتر به شدت تاثیرگذار است و میتواند به رسیدن به نتایج مطلوب کمک کند. برخی از راههایی که در اینجا میتوانید برای پیگیری درمانی بردارید، این شامل است:
- رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف مواد محسن کالی شامل کتف، شیرینیهای خوراکی و غیره.
- محدود کردن میزان مصرف مایعات قبل از خواب تا اطمینان حاصل شود کودک در حین شب کمتر به دست یا شیشهای نیاز داشته باشد.
- اعمال تمرینهای مربوط به قوانین التزام به حمام و تمرینهای کینسیال ارتقای عضلات مربوط به سیستم بولی ادراری.
- حمایت و تشویق کودک برای عمل کردن طبقه بندی همزمان فعالیت ها و استفاده از تکنیک های کنترل فعالیت های آبراه در کودک.
اگر به دقت راهنماییها و نصائح پیشنهادی توسط دکتر بپردازید، میتوان از اثربخشی درمان و کاهش ادرار شبانه کودک خود اطمینان حاصل کرد. پیگیری دقیق و منظم از اهمیت بسیاری در درمان شب ادراری برخوردار است و میتواند به کودک کمک کند تا به طور مداوم پیشرفت کند و مشکل شب ادراری را بهبود بخشد.