شاید بچههایی را دیده باشید که در ارتباط با دیگران و محیط بیرونی مشکلاتی دارند و این، حس کنجکاوری شما را بر انگیخته باشد. اوتیسم اختلالی است که در کودکان یافت میشود. اولین گام برای شناخت، آشنایی با نشانهها و علائم این اختلال است. نشانهها و علائم اوتیسم میتوانند متنوع باشند و هر کودک ممکن است تجربههای متفاوتی داشته باشد. آگاهی از نشانهها و علائم اوتیسم میتواند به والدین و خانوادهها کمک کند تا در شناسایی و پشتیبانی از کودکان خود بهتر عمل کنند. با ما در ادامه این مقاله همراه شوید.
نشانهها و علائم اوتیسم
با توجه به میزان شدت و نوع بروز، علائم و نشانههای اوتیسم مابین کودکان متفاوت است. برخی بچهها ممکن است نشانههایی شبیه به اوتیسم داشته باشند اما پزشکان، به این نتیجه برسند که آنها اوتیسم ندارند. در ادامه با برخی از متداولترین نشانهها و علائم اوتیسم آشنا میشوید:
- مشکلات در برقراری ارتباط با دیگران در زبان بدن، اشتراکگذاری عواطف و…
- تأخیر در یادگیری زبان
- برقراری ارتباط با زبانهای بدنی، اشاره و کلمات محدود
- تمایل به تنها بودن و ناسازگاری با تغییرات
- حساسیت شدید به محیط مانند صدا، نور و بو
- تکرار رفتار و عدم توانایی در برقراری ارتباط اجتماعی
- انکار و توجه نکردن به حضور دیگران
اگر کودکتان دارای این نشانهها و علائم است، بهتر است به یک مشاور حرفهای مراجعه کنید تا کودکتان را معاینه کند. اگر اوتیسم داشته باشد، برایش یک طرح درمانی و حمایتی مناسب تدوین میشود. هر چقدر زودتر این اقدام را انجام دهید، در کنترل علائم و روند بهبود موثرتر خواهد بود.
تشخیص و ارزیابی مشکلات اوتیسم
تعیین مشکلات اوتیسم از مهمترین و پیچیدهترین مراحل درمان کودکان مبتلا به این اختلال است. به منظور تشخیص دقیق، باید از روشهای متعددی استفاده کنیم که بر اساس رفتارها، شرایط مغزی و تاریخچه رشد کودک صورت میگیرد. انجام تست و ارزیابی پزشکی میتواند کمک کند تا میزان اوتیسم کودک مشخص شود. از جمله ابزارهایی که در ارزیابی مشکلات اوتیسم استفاده میشود میتوانیم به مصاحبه با والدین، رصد کودک در محیط آزمون، استفاده از پرسشنامههای مخصوص، مشاهده رفتارهای خاص و شناخت آزمایشگاهی اشاره کنیم.
این ابزارها در شناسایی و ارزیابی مشکلات مربوط به کارکرد اجتماعی، زبان و ارتباطات، مهارتهای رفتاری، تمرکز و همچنین علایم مشکوک به اوتیسم کمک میکند. در ارزیابی اوتیسم، تشخیص دقیق و زمانبندی مناسب بسیار مهم است تا بهترین راهکارهای درمانی برای هر کودک تعیین شود. با تشخیص و ارزیابی صحیح مشکلات اوتیسم، از منابع درمانی بیشترین استفاده میشود. بنابراین، به کودکان کمک میشود تا مهارتهای مورد نیاز برای رشد و پیشرفت در زندگی را به دست آورند.
مزایای تشخیص دقیق مشکلات اوتیسم
تشخیص دقیق و ارزیابی مشکلات اوتیسم علاوه بر تعیین نیازهای درمانی کودکان، مزایایی را نیز به همراه دارد. با تشخیص دقیق مشکلات، یک زمینه مشترک برای رشد کودکان اوتیسم فراهم میشود و این کار به پیشرفت آنها در طول زمان کمک میکند. همچنین، تشخیص دقیق و ارزیابی مشکلات اوتیسم به والدین و خانوادهها کمک میکند تا متوجه شوند کودکشان با چه چالشهایی روبرو بوده و چگونه میتوانند بهترین حمایت و کمک را به او ارائه کنند.
این ارزیابی امکان برنامهریزی بهتر برای توانمندسازی و آموزش مهارتهای مورد نیاز کودک را فراهم میسازد. به طور کلی، تشخیص دقیق و ارزیابی مشکلات اوتیسم راهبردی پایهای است که بهبود دامنه استفاده از سرویسها و مراقبتهای متخصصان تحت پوشش را برای کودکان، خانوادهها و متخصصان فراهم میکند.
راهکارهای توانبخشی و آموزشی برای کودکان اوتیسمی
به عنوان دو راهکار توانبخشی و آموزشی مخصوص کودکان اوتیسمی به دو مورد پشتیبانی توانبخشی در خانه و استفاده از روشهای آموزشی خاص اشاره میکنیم.
پشتیبانی توانبخشی در خانه
یکی از راهکارهای مهم برای توانبخشی کودکان اوتیسمی، ایجاد یک محیط یادگیری مناسب در خانه است. باید تلاش کنید تا فضایی آرام و منظم برای کودک ایجاد کنید. این محیط باید مملو از ابزارها و بازیهای جذاب اوتیسمی باشد. میتوانید از ابزارهایی مثل تحویلگرها، تمپوز، سیلینگ و تخت ماساژ استفاده کنید تا او بتواند درک بهتری از محیط اطراف پیدا کند. همچنین، تلاش کنید تا او با استفاده از ابزارهای شناختی مانند تصاویر، نمودارها و نقشهها، اعداد، حروف و مفاهیم دیگر را بهتر درک کند.
استفاده از روشهای آموزشی خاص
استفاده از روشهای آموزشی خاص نیز میتواند به توانبخشی کودکان اوتیسمی کمک کند. برخی از این روش ها شامل ABA (تحلیل رفتاری کاربردی)، TEACCH (درمان و آموزش کودکان اوتیسمی و کودکان دچار مشکل در ارتباط) و PECS (سیستم تبادل تصویری ارتباطی) است. هر یک از این روش ها به صورت خاص بر روی تواناییها و نیازهای کودکان اوتیسمی تمرکز دارند و این امکان را میدهند تا کودکان به صورت هدفمند و سازماندهی شده آموزش ببینند. همچنین، استفاده از بازیهای آموزشی با عنوان “پیگیر سازی” و “پیگیر شاگردی” نیز میتواند به کودکان اوتیسمی کمک کند تا مهارتهای اجتماعی، تمرکز و حافظه خود را تقویت کنند. با استفاده از این روشها، میتوانید بهترین نتیجه را برای تواناییهای کودکان خود به دست آورید.
نکات مهم در مراقبت و حمایت از خانوادههای کودکان اوتیسمی
اولین قدم برای حمایت از خانوادههای کودکان اوتیسمی شناخت و پذیرش شرایط است. برای این که بتوانید بهترین راهحلها و استراتژیها را به خانوادهها پیشنهاد دهید، باید نسبت به انگیزهها، همهگیری و چالشهای این خانوادهها آگاه باشید و به آنها کمک کنید تا متفاوت بودن کودکشان را بپذیرند و در جستجوی منابع و پشتیبانیهای مورد نیاز باشند.
بهترین شیوه برای حمایت از خانوادههای کودکان اوتیسمی، افزایش آگاهی درباره این اختلال است. این که چگونه علائم، نشانهها و نیازهای کودکان اوتیسمی را شناسایی کنید، کمک میکند تا بهترین استراتژیهایی را برای مراقبت و حمایت از خانوادههای آنها طراحی کنید. مطالعه درباره روشهای آموزش، کار تیمی و روشهای متمرکز بر نیازها میتواند در این راه کمک شایانی به شما بکند.
یکی از نکات مهم در حمایت از خانوادههای کودکان اوتیسمی، تقویت شبکه حمایتی است. برقراری ارتباط با سایر خانوادهها، دوستان، پزشکان و متخصصان دیگر، خانواده را توانا میسازد تا تجربیات خود را با سایر افراد در رابطه با راهکارهای موثر در مراقبت از کودک اوتیسمی به اشتراک بگذارد. همچنین با پیوستن به گروهها و انجمنهای حمایتی، میتوان از تجارب و دانش سایر افراد استفاده کرد.
برای برخورداری از ظرفیت کامل خود در حمایت از خانوادههای کودکان اوتیسمی، باید به خودتان نیز توجه کنید. در زمانهای استراحت، به آرامش خود بپردازید و نیازهای خود را در اولویت قرار دهید. زیرا مراقبت از خود، مراقبت از خانواده را هم تقویت میکند. از طریق مراقبت از خود، خستگی و استرس را کاهش دهید.
از منابع و پشتیبانیهای مختلفی که برای خانوادههای کودکان اوتیسمی موجود است، آگاه باشید. اطلاع از مراکز درمانی و آموزشی، گروههای حمایتی، کتابها و منابع آموزشی و ابزارهای اوتیسم میتواند به شما در ارائه بهترین راهحلها و دامنه پشتیبانی لازم به خانوادهها کمک کند. همواره باید در حال جستجوی بهروزرسانیهای جدید در این زمینه باشید.
معرفی بهترین دکتر اوتیسم کودکان
-
دکتر حبیبه نژاد بیگلری
- تخصص کودکان و نوزادان / فوق تخصص بیماری های مغز و اعصاب کودکان (نورولوژی کودکان)
- خدمات: تشنج، اختلال حرکتی (لرزش)، آتاکسی (ناهماهنگی حرکتی)
- آدرس: کرمان، خیابان امام جمعه، ساختمان پزشکان ایرانیان، طبقه پنجم
- تلفن: 03432483060-09365222060
-
دکتر شراره خوارزمی
- تخصص کودکان و نوزادان
- خدمات: چکاپ سلامت نوزاد 1 ماهه، چکاپ سلامت نوزاد 15 ماهه، چکاپ سلامت نوزاد 2 ماهه
- آدرس: کرمان، چهارراه طهماسب آباد، ساختمان پزشکان متخصص، طبقه سوم
- تلفن: 03432441161
-
دکتر الهام عباسی
- تخصص کودکان و نوزادان
- خدمات: زردی کودکان، تب کودکان، آتلکتازی
- آدرس: شیراز ، معالی آباد ، بین دوستان و خلبانان ، ساختمان پزشکی اهورا ، طبقه سوم ، واحد 37
- تلفن: 07136341576
-
دکتر طیبه رییسی
- تخصص کودکان و نوزادان
- خدمات: چکاپ سلامت نوزاد 1 ماهه، چکاپ سلامت نوزاد 15 ماهه، چکاپ سلامت نوزاد 2 ماهه
- آدرس: شیراز،بلوار میرزای شیرازی، ابتدای تاچارا، جنب کوچه 1، حد فاصل بانک صادرات و درمانگاه صبا، ساختمان لاویج، طبقه اول، واحد2
- تلفن: 07136258667-09397629900
-
دکتر مهناز حسین پور
- تخصص اعصاب و روان (روانپزشکی)
- خدمات: آلزایمر (فراموشی)، درمان اختلال د
- آدرس: شیراز ، چهارراه ستارخان ، روبروی منابع طبیعی ، مجتمع خضرا2 ، بلوک B طبقه دوم ، واحد 27
- تلفن: 07136493115 – 09171889290
-
دکتر فاطمه جان بزرگی
- تخصص کودکان و نوزادان
- خدمات: چکاپ سلامت نوزاد 1 ماهه، چکاپ سلامت نوزاد 15 ماهه، چکاپ سلامت نوزاد 2 ماهه
- آدرس: بندرعباس، چهارراه فاطمیه،کوچه جاودان2، ساختمان تندیس
- تلفن: 09355879218
-
دکتر سید کامبخش میرحسینی
- تخصص اعصاب و روان (روانپزشکی)
- خدمات: درمان اضطراب، درمان افسردگی، درمان اختلال نقص توجه
- آدرس: رشت، چهارراه پور سینا، روبرو درب اصلی بیمارستان پورسینا، مجتمع پزشکی سینا، طبقه 3
- تلفن: 01333325055
-
دکتر غلامرضا فتح پور
- تخصص کودکان و نوزادان / فوق تخصص بیماری های خون و سرطان کودکان (هماتولوژی، آنکولوژی)
- خدمات: کم خونی، سرطان دهان، پیوند مغز استخوان
- آدرس: شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان شهید فقیهی، نبش کوچه 43، ساختمان پزشکان فارس
- تلفن: 01333325055, 0133338377
-
دکتر فراز سلیمانی
- تخصص کودکان و نوزادان
- خدمات: کم خونی، شست
- آدرس: تهران، فلکه دوم شهران، بعد از مسجد امام علی، بالای داروخانه شبانه روزی دکتر کریمیان، طبقه اول، واحد6
- تلفن: 07132330791
-
دکتر مریم ابراهیم پور
- تخصص کودکان و نوزادان
- خدمات: چکاپ سلامت نوزاد 1 ماهه، چکاپ سلامت نوزاد 15 ماهه، چکاپ سلامت نوزاد 2 ماهه
- آدرس: کرمان، خیابان استقلال، نبش خیابان پروین اعتصامی، ساختمان اطلس، طبقه3، واحد 303
- تلفن: 07132330791, 09901913931
ارتباط با دکتر و مراقبتهای پس از تشخیص اوتیسم
پس از تشخیص اوتیسم برای فرزندتان، ارتباط با دکتر و مراقبتهای پس از تشخیص اوتیسم از اهمیت بالایی برخوردار است. این ارتباط میتواند فرآیند درمان را تسهیل کند. بهترین راه برای ارتباط با دکتر، شرکت در نوبتهای ملاقات است که میتوانید به دکتر درباره شرایط کودکتان توضیح دهید؛ سوالات خود را مطرح کنید و همچنین به گزارش سوابق پزشکی کودکتان بپردازید. تشریح این شرایط به تشخیص و درمان اوتیسم کمک میکند.
تدوین یک برنامه درمانی مناسب نیز از مراقبتهای بعد از تشخیص است که با همکاری دکتر اوتیسم انجام میشود. در این برنامه، مراحل و راهکارهای درمانی برای کودک تعیین میشود. به طور مثال، ممکن است در برنامه از تراپیهای گفتاردرمانی، شناختی رفتاری، شناختی ملایم، و یا فیزیوتراپی استفاده شود و یا شامل طراحی برنامههای تربیتی وتوانبخشی باشد. ارتباط منظم با دکتر و اجرای دقیق برنامه درمانی بیانگر روند موفقیت در این نوع درمان است.
